
Itte nde ischides de Okinawa? Cun tottu probabilidade, bos azes a dimandare itte mai sìat custa paraula. Est un'agorru de isuleddas postas unu pagu prus a josso de su Giappone, cund un'istoria de tribulassione chi addurat dae meda. In s'antigorju si naraìat Rennu de Ryukyu, cund una curtura sua e un'istadu a libellu internatzionale bastante dudosu: fit tributariu, comente medas atteros istados, de su continente tzinesu, ma est dae su 1609 chi fit de facto terra de su clan giapponesu Shimazu de Satsuma, chi nde faghian impreu comente piattaforma de cummertziu in su periodu Sakoku; a pustis, at depidu fagher parte de su Giappone dae su 1879 comente meria de s'istadu tzentralizadu nipponicu appenas fattu a nou, e in prus de s'accurturassione fortzada pro fagher de sos uchinanchu (comente si naran sos de Okinawa) giapponesos tziviles e perfettos, pro sa positzione de importu chi tenet in su Patzificu est istadu logu de gherra manna e sambenosa (bi at mortu ¼ de sa zente de in ie!) tra s'urtima, e in disisperu, resistentzia giapponesa e sos americanos in s'urtima pelea mundiale.
Binta sa gherra, e torrada a dare a su Giappone s'indipendentzia in su 1952, pattu de seguresa nippo-americana bolìat chi Okinawa malefadada sighìat a abarrare istado-unidensa pro unos binti annos ancora. Ma no est finida: bidu chi a s'Okinawa nostra paret chi si la baset tottu sa geografia, ma non s'istoria (nudda bos ammentat?), issa sighit a esser una de sas terras prus militaritzadas péri su mundu, cun su 75% de terachias militares americanas in Giappone postas petzi in ie. Cosa chi nde faghet unu pagu sa Sardigna de su Patzificu, si est abberu chi tando sa Sardigna, chi mantenet su 60% e passa de terachias militares italianas, est s'Okinawa de su Mare de Mesu. Fentomados issos che a nois pro campare prus a longu (faghimus parte de sa gai giamada Blue Zone!) e presoneris de sa geopolitica, Okinawa ruet vittima de sos interessos nippo-americanos in su mare tzinesu orientale, chi ponen unu frenu a Tzìna (chi, pro mala sorte de su Giappone, bi cheret ponner sas manos a sas isulas Senkaku, e non pro nudda, bidu chi pro cantu sìan minoreddas sun prenas de gas naturale) e Corea, subratottu cussa de Sùsu chi dae Pyongyang apeddat e apeddat (ma, e inoghe pro fortuna, paret mossigande pagu).
.jpg)
Est tres annos a como chi su Giappone si nde est ischidadu ind un'iscutta e, addolumannu pro sa zente de Okinawa, est pro bi fraigare in ie un'attera base militare in Henoko in logu de cussa de Futenma, cosa chi nch'est pesande unu muntone de protestas (s'urtima, frisca frisca, duas dies faghet in Tokyo). Prozettu tantu prus importante, cantu prus si pensat a sa pìnniga ultra-natzionalista chi est pigande su gubernu de Shinzo Abe, tottu cumbintu a sighire sos pianos americanos in Mediu Oriente (pagandebi cunseguentzias malas, comente est addolumannu noa de calchi die a como) e a acontzare s'artigulu 9 de sa Costitutzione giapponesa chi, tzertu, a sos giapponesos bi l'aìan imposta sos americanos de MacArthur, ma chi sos giapponesos etottu an atzettadu e istimadu comente simbulu mannu de paghe e refudu pro calesisiat gherra a bènner. Su prozettu paret sighinde, in tottu indifferentzia si nche bogamus sos attivistas: pagu importat chi a sos de Okinawa tocchet atteru piombu e sa populatzione de dugong si mandighet tzimentu.
Immàgines:
www.sdcc.jp
www.reddit.com