21:32:00
Atzentramentu, ispopolamentu e distrutzione de
sas etzellèntzias: su casu de S'alighera
in su cuntestu de sa Sardigna
Sas cunsideratziones in custu“artìculu” sunt in
parte elaboratzione personale, e in parte una sìntesi de su chi est essidu in
sas ùrtimas dibatas in supra de custu argumentu chi bi sunt istadas in su
Dipartimentu de Architetura e totu. No est istadu possìbile sinnare chi at
naradu cosa pro cada osservatzione Si b'ant a àere problemas, a pustis de una sinnalatzione amos a insertare sos nùmenes.
In sos ùrtimos tempos, in Sardigna, paris cun totu sas àteras chistiones
problemàticas, est torrada a tènnere importàntzia manna sa dibata in supra de
argumentos comente su tzentralismu e sa localizatzione de sos servìtzios. Custu
ca, prus chi eris, oe si podet bìdere comente bi siat istadu e b'est galu
un'atacu a sos servìtzios pùblicos de cada casta in manera ispetziale in su
nord ed in su tzentru de s'Ìsula. Custu atacu, giustificadu dae sas
istitutziones cun s'iscusa de sa ratzionalizatzione de su gastu pùblicu, est sa
cajone de sa creatzione de una situatzione problemàtica chi at a tennere, de seguru, efetos terrìbiles in cussos territòrios in su tempus imbeniente.
Est giai istadu iscritu meda pro su chi pertocat sa serradura de sas
iscolas de sas biddas prus minores e su chi at a bòlere nàrrere pro sas
famìlias chi bivent in ie, e sa chistione est galu aberta. In su matessi
tempus, est istada serrada sa Sovrintendèntzia de Tàtari, lassende
sa de Casteddu comente s'ùnica in Sardigna. Fintzas sas autoridades portuales
paret diant èssere arrischende de fàghere sa matessi fine, e gasi puru sas
càmeras de cummèrtziu e calicuna de sas istruturas sanitàrias. In su mentres,
sos trasportos abarrant a unu livellu de si pònnere sas manos in conca.
In custa situatzione generale paret chi si potzat insertare sa gestione
de sas universidades, bidu su chi est sutzedende in su Dipartimentu de
Architetura, Urbanìstica e Design de S'Alighera. Custu dipartimentu, connotu
pro annos comente unu de sos mègius, cando non su mègius, de totu su sistema
universitàriu italianu pro su chi pertocat sos cursos de laurea in architetura,
semper dae annos est chene su dinare chi li diat èssere netzessàriu pro che
andare a in antis, e oramai b'est sa timoria chi si sighit gasi at a serrare.
Pro galu un'àteru annu, difatis, no est istada reconnota sa situatzione
sua de sede detzentrada e sas netzessidades chi naschent dae lu èssere, e in su
mentres su cussìgiu regionale at crètidu de pòdere isòrvere sa chistione cun
unu versamentu de 300000 èuros (chi sunt sa tzifra chi bastat pro un'annu
ebbia) “una tantum” chi diat depere
amministrare s'Universidade de Tàtari. Unu cuntributu “pro s'etzellèntzia”,
coladu comente fatu mannu sena cunsiderare chi diat dèpere èssere bastante pro
sas ispesas de base (s'etzellèntzia diat deper'èssere premiada a parte, in
prus), e sena dare peruna garantzia pro sos annos imbenientes, cosa chi bolet
nàrrere chi no as a èssere possìbile fàghere peruna programmatzione de
calesi-siat casta.
Custu fatu, a nàrrere sa veridade ofensivu pro chie in S'alighera bi
istudiat o traballat, est su chi at cajonadu sas dimissiones de su diretore de
dipartimentu, su professore Arnaldo Cecchini.
Lassende pro como ad un'ala su fatu ridìculu chi si
potzat cunsiderare S'Alighera comente unu cantu de una tzitade metropolitana de
Tàtari chi no est mai esìstida, est craru su pagu interesse chi sa
polìtica at tentu finas a como pro su destinu de una de sas realtades
educativas prus de importu de sa Sardigna. A medas de sas dimandas de
istudentes, dotzentes e àteru personale no est istada data resposta, in su
mentres chi su tempus colat e sos dèpidos creschent.
Imbetzes de premiare (a beru) e sustènnere su
chi, cun totu sos problemas possìbiles, at funtzionadu finas a como, si chircat
fortzis de atentrare in Casteddu fintzas architetura pessande, in manera tzurpa
e limitada (e custu petzi si cunsideramus totu comente fatu “in buona fede”,
cosa chi no est gasi segura), chi custu lu diat dèpere rendere prus efitziente.
Lassende in aterue su desertu. Ma, pro tzitare sas
paràgulas de su professore e ex diretore de dipartimentu Giovanni Maciocco, pensare de si pònnere a su livellu de universidades chi
tenent chentinas de chircadores e dotzentes e de tzitades cun milliones de
pessonas sighinde su modellu issoro no est petzi assurdu ma fintzas non
netzessàriu. Su chi S'Alighera at dimustradu, difatis, cun sas chircas e sos
resurtados suos, est chi est possìbile traballare e cumpètere a livellu
internatzionale partinde dae un'istrutura prus minore, ma cun una calidade prus
arta e difusa in su territòriu. E custa est s'idea chi sa Sardigna depet
sighire. Pro custa resone su dipartimentu de S'Alighera dimustrat de èssere unu
modellu non pro sos dipartimentos de architetura ebbia ma pro s'ìsula intrea,
in sa cale custa idea de base e custa manera de isvilupare s'insieme de sos
servìtzios e de su sistema educativu sardu diant pòdere èssere esportadas, e
pro custa resone non podet èssere e non depet èssere fatu serrare.
